Μεθοδολογία

Η μεθοδολογία της έρευνας είναι ιστορική και θα βασιστεί σε αρχειακή έρευνα σε όλους τους υπό εξέταση τόπους, καθώς και στα δυτικοευρωπαϊκά αρχεία. Η ιστορία προσεγγίζεται διεπιστημονικά με άξονες τη γεωγραφία, την οικονομία, τις μεταφορές, την κοινωνία, την πολιτική, την ανθρωπολογία/εθνολογία, την αρχιτεκτονική και την πολεοδομία.
Η έρευνα θα περιστραφεί γύρω από έξι άξονες: 

1) Μαύρη Θάλασσα-το θαλάσσιο περιβάλλον και τα λιμενικά συστήματα
2) Είκοσι τέσσερις πόλεις-λιμάνια: Οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη
3) Η μορφή των πόλεων-Πολεοδομία και Αρχιτεκτονική
4) Μάκρο-ανάλυση- δημιουργία μακροοικονομικών στατιστικών σειρών. Σύγκριση με παγκόσμια οικονομία
5) Μίκρο-ανάλυση- Ηγετικές επιχειρηματικές ομάδες και κύριες οικογενειακές επιχειρήσεις σε κάθε πόλη-λιμάνι
6) Διασυνδέσεις Μαύρης Θάλασσας με Μεσόγειο

Ακολουθεί συνοπτική ανάλυση των ανωτέρω έξι αξόνων

1) Μαύρη Θάλασσα- το θαλάσσιο περιβάλλον και τα λιμενικά συστήματα
Υπεύθυνοι ενότητας: Ομάδες 1 και  6

α) Η δομή της Θάλασσας. Ανάλυση του θαλάσσιου περιβάλλοντος, γεωμορφολογία/ωκεανογραφία, ποταμοί, γεωπολιτικοί και ναυτικοί χάρτες. Οι γεωμορφολογικές ιδιαιτερότητες και οι μεγάλοι ποταμοί που εκβάλλουν στη Μαύρη Θάλασσα,  καθόρισαν σε μεγάλο βαθμό την επιλογή εγκατάστασης των πόλεων λιμανιών.

β) Πέντε θαλάσσιες περιοχές. Σε αυτή την ενότητα θα γίνει εντοπισμός λιμενικών συστημάτων, λιμενικών υποδομών, ακτοπλοϊκού δικτύου και περιφερειακής επικοινωνίας καθώς της  αλιείας. Θα εξεταστεί η διαμόρφωση των λιμενικών υποδομών στη πορεία του 19ου αιώνα μέχρι τις αρχές του 20ού και θα γίνει συγκριτική θεώρηση με την υπάρχουσα κατάσταση στις αρχές του 21ου αι.

Στη Μαύρη Θάλασσα διακρίνονται πέντε θαλάσσιες γεωγραφικές περιοχές που συνιστούν και πέντε κυρίαρχα λιμενικά συστήματα που αναπτύχθηκαν για να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες του θαλάσσιου εμπορίου κοντινών και μακρινών αποστάσεων.  Αρχίζοντας από τα δυτικά προς τα ανατολικά:  η πρώτη θαλάσσια περιοχή, είναι εκείνη της νοτιοδυτικής Μαύρης Θάλασσας (σημερινή Βουλγαρία),  με κύρια λιμάνια τη Βάρνα και το Μπουργκάς. Η δεύτερη θαλάσσια περιοχή είναι της βορειοδυτικής Μαύρης Θάλασσας (σημερινή Ρουμανία) και καλύπτει κυρίως τα λιμάνια του Δούναβη, Γαλάτσι, και Βραιλα και την Κωνστάντζα. H τρίτη θαλάσσια περιοχή περιλαμβάνει τα λιμάνια της βόρειας ακτής της Μαύρης Θάλασσας, την Οδησσό, το Νικολάϊεφ και τα λιμάνια της Κριμαίας Σεβαστούπολη, Ευπατορία και Θεοδοσία. Επίσης περιλαμβάνει την "χερσαία-πόλη λιμάνι της Νίζνας". Η τέταρτη περιοχή περιλαμβάνει από τα λιμάνια της Ανατολικής ακτής (μοιρασμένη σήμερα στην Ουκρανία και Ρωσία) Κέρτς, Μπερντιάνσκ, Μαριούπολη, Ταγκανρόγκ, Ροστόβ Νοβορωσίσκ μέχρι και Βατούμ. Η πέμπτη περιοχή περιλαμβάνει τα νότια λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας Τραπεζούντα, Σαμψούντα και Σινώπη.

2) Είκοσι-τέσσερις πόλεις-λιμάνια: Βάρνα, Μπουργκάς, Κωνστάντζα, Βραίλα, Γαλάτσι, Οδησσός, Νικολάιεφ, Χερσώνα, Ευπατορία, Σεβαστούπολη, Θεοδοσία, Κέρτς, Μπερντιάνσκ, Μαριούπολη, Ταγκανρόγκ, Ροστόβ, Νοβοροσίσκ, Βατούμ, Τραπεζούντα, Κερασσούντα, Σαμψούντα, Σινώπη και Κωνσταντινούπολη. Περιλαμβάνεται επίσης και η "χερσαία πόλη-λιμάνι", η Νίζνα.
Υπεύθυνοι ενότητας: Ομάδες 1,2,3,4
Για την κάθε πόλη θα συγκεντρωθούν:
α) δημογραφικά στοιχεία για τη σύνθεση του πληθυσμού (εθνικές μειονότητες κλπ). Μετανάστευση.
β)κοινωνική οργάνωση. Εθνικές μειονότητες και ντόπιος πληθυσμός. Εντοπισμός εκκλησιών/συναγωγών, χρήση εκκλησιαστικών αρχείων για την αναλυτική καταγραφή των ελληνικών κοινοτήτων. Καταγραφή των εμπορικών κοινοτήτων (καταγραφή εμπόρων και επιχειρηματιών) των Αρμενίων, Εβραίων, κεντρο-δυτικο-ευρωπαίων (Αυστριακών, Πολωνών, Γερμανών, Ιταλών, Άγγλων κλπ). Καταγραφή των ντόπιων επιχειρηματιών.
γ) Ανάπτυξη υποδομών και διαμόρφωση της πόλης, σιδηρόδρομοι, λιμενικές εγκαταστάσεις, θέατρα, σχολεία κλπ
δ)Εμπόριο, ναυτιλία, τράπεζες, ασφαλιστικές επιχειρήσεις, βιομηχανία

3) Η μορφή των πόλεων-Πολεοδομία και Αρχιτεκτονική
Υπεύθυνη ενότητας: Ομάδα 5

4) Μάκρο-ανάλυση-δημιουργία μακροοικονομικών στατιστικών σειρών. Σύγκριση με παγκόσμια οικονομία
Υπεύθυνη ενότητας: Ομάδα 4

Μακρο-οικονομική συνολική και συγκριτική θεώρηση, διαμόρφωση στατιστικών ιστορικών σειρών για τις πόλεις-λιμάνια από τον 18ο μέχρι τον 20ό αιώνα που θα αφορούν την πληθυσμιακή ανάπτυξη, τους μισθούς, τις τιμές και τους δείκτες σύγκλισης των πόλεων-λιμανιών,  την παραγωγή σιτηρών και τις εξαγωγές, τις θαλάσσιες μεταφορές και τους ναύλους, των πόλεων-λιμανιών. Σύγκριση με άλλες πόλεις-λιμάνια του Ατλαντικού και Ασιατικών θαλασσών.

5) Ηγετικές επιχειρηματικές ομάδες και κύριες οικογενειακές επιχειρήσεις σε κάθε πόλη-λιμάνι
Υπεύθυνη ενότητας: Ομάδα 1

Εντοπισμός των ηγετικών επιχειρηματικών ομάδων και δια-περιφερειακή σύγκριση των κύριων οικογενειακών επιχειρηματικών δικτύων σε κάθε πόλη λιμάνι και διασυνδέσεις με τη Δυτική Ευρώπη. Αναζήτηση στοιχείων για τη συγκρότηση ιστοριών επιχειρήσεων με διεθνή επιχειρηματική δράση.

6) Διασυνδέσεις Μαύρης Θάλασσας με Μεσόγειο

Εντοπισμός επιχειρηματικών διασυνδέσεων των πόλεων-λιμανιών της Μαύρης Θάλασσας κυρίως με τα ιταλικά λιμάνια (Τεργέστη-Γένοβα), γαλλικά λιμάνια (Μασσαλία) και ισπανικά λιμάνια (Βαρκελώνη).
Υπεύθυνη ενότητας: Ομάδα 3